راهکارهای جایگزین درمان تستوسترون و روش اجرای آنها چیست؟

اگر فکر می‌کنید که با کمبود تستوسترون مواجه هستید، در ادامه با نشانه‌های کمبود تستوسترون و روش‌های درمان جایگزین آن آشنا خواهید شد.

لطفاً به گفته‌های من با دقت گوش کنید.

میدانم شما گرفتار مشغله های مهم زندگی خود شده‌اید (از جمله تلگرام 😜) اما لطفاً برای خودتان و من یک لطف بکنید.

بنشینید، آرامش حاصل کنید و تلفن همراه خود را خاموش کنید (البته اگر مطلب را از طریق گوشی مطالعه می‌کنید، این کار را انجام ندهید 😊)

یک نفس عمیق بکشید، حالا که آرامش خود را بازیافتید، این سوال‌ها را از خود بپرسید:

• آیا به تازگی احساس کرده‌اید که نسبت به خود قبلی‌تان تغییر کرده‌اید؟
• آیا وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوید، با انرژی کافی برای به روز کردن زندگی روزمره خود، همراه هستید؟
• آیا برای انجام جلسه تمرینی بعد از ظهر، مشتاق هستید تا بدنتان را قوی‌تر کنید؟
• آیا وقتی می‌خواهید تصمیمی بگیرید، بدون تردید و شکیبایی این کار را انجام می‌دهید؟
• آیا هنوز از نظر جنسی، فردی فعال به حساب می‌آیید؟

پاسخ‌های شما به سوالات بالا، ممکن است با کمبود تستوسترون در بدن مرتبط باشد یا نباشد. اما اگر رابطه‌ای با کمبود تستوسترون دارند، این مطلب را برای بدنساز عزیزی که با کمبود تستوسترون مواجه هستند، تهیه کرده‌ایم.

اخطار: مطالبی که به آن‌ها اشاره خواهد شد، صرفاً به منظور معرفی است و بنابراین، بهتر است قبل از هر اقدام خودسرانه، با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید.

کمبود تستوسترون به طور دقیق چیست؟

زمانی که مرد به سن ۳۰ سالگی می‌رسد، سطح تستوسترون او، در هر دهه، به مقدار ۱۰ درصد کاهش می‌یابد.

همزمان با این موضوع، عامل دیگری نیز به نام “گلوبولین متصل‌شونده به هورمون‌های جنسی” یا به اختصار SHBG وارد عمل می‌شود که به تدریج در بدن افزایش می‌یابد. (این موضوع حقیقتی تلخ برای بدن‌سازان بالای ۳۰ سال است.)

SHBG تا حد امکان جلوی گردش تستوسترون در بدن را می‌گیرد و اجازه فعال شدن آن را در بدن نمی‌دهد. تستوسترون باقی‌مانده با عنوان “تستوسترون زیستی قابل دسترس” شناخته می‌شود.

نکته‌ی جالب: به همین دلیل، زمانی که به آزمایشگاه می‌روید تا سطح تستوسترون شما تعیین شود، پزشک باید سطح کلی تستوسترون، سطح تستوسترون آزاد و “تستوسترون زیستی قابل دسترس” را اندازه‌گیری کند تا یک چشم‌انداز مشخص از سطح تستوسترون بدست آید.

اما همان‌طور که حدس زده‌اید، تعداد محدودی آزمایشگاه وجود دارند که چنین نتایجی را به شما ارائه می‌دهند.

هر مردی شاهد کاهش “تستوسترون زیستی قابل دسترس” خواهد بود، اما این کاهش برای بعضی دیگر بیشتر است. دلیل آن می‌تواند فیزیکی، روانی (استرس) یا حتی محیطی باشد و زمانی که رخ می‌دهد علاوه بر مشکل عضله‌سازی، دچار سایر ریسک‌های ناشی از کمبود تستوسترون خواهید شد.

چرا بالا بودن سطح تستوسترون به چه اهمیتی می‌رسد؟

دوستان بدنساز، به اهمیت تستوسترون برای افزایش قدرت، عضله سازی، ریکاوری و کاهش سطح چربی آگاهی دارند. اثر این هورمون بر روی میل جنسی نیز کاملاً مشخص است.

اما این موارد فقط بخش کوچکی از اثرات تستوسترون بر روی عملکرد بدن هستند. در ادامه، فقط یک فهرست کوتاه از بیماری‌هایی را مشاهده می‌کنید که با کمبود سطح تستوسترون در ارتباط هستند:

بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان، دیابت، پوکی استخوان، افسردگی، آلزایمر و سندرم ایکس، از جمله بیماری‌هایی هستند که با کمبود سطح تستوسترون در ارتباط هستند.

نشانه‌های کمبود تستوسترون

این نشانه‌ها به شکل کلی هستند و ممکن است به دلایل دیگری نیز رخ دهند، اما به طور کلی:

تغییرات احساسی، کاهش میل جنسی، عدم نعوظ، کاهش قدرت و حجم عضلانی، کاهش هشیاری ذهنی، کاهش انرژی، افزایش چربی بدن، عرق شبانه، افسردگی و عدم اشتیاق به ادامه زندگی، از جمله نشانه‌های کمبود تستوسترون هستند.

آیا جایگزینی تستوسترون به عنوان درمان خطرناک است؟

پس نسبت به چی؟!

این جمله به تنهایی مفهوم کاملی ندارد و باید بدانیم در کدام بخش یا متن قبلی این جمله استفاده شده است تا بتوان به درستی پاسخ داد. لطفاً جمله یا متن قبلی را برای من ارسال کنید.

بنابر گفته‌های دکتر جان کریسلر، یکی از پیشروترین متخصصان در زمینه درمان جایگزینی تستوسترون، هزاران نفر از مصرف تستوسترون بهره‌مند شده‌اند بدون اینکه به عوارض خاصی دچار شوند.

البته با اینکه درمان جایگزینی تستوسترون عوارض کمی دارد، اما این طور نیست که موارد منع مصرف نداشته باشد.

به عنوان مثال، افرادی که به سرطان پروستات و سینه مبتلا هستند، به هیچ وجه نباید تحت درمان جایگزینی تستوسترون قرار بگیرند.

نکته طلایی: یکی از امور مهم در درمان جایگزینی تستوسترون، مدیریت سطح هماتوکریت (نسبت درصد گویچه‌های قرمز در خون) است. در صورتی که از تستوسترون استفاده می‌کنید و سطح هماتوکریت خون به بالای ۵۰ برسد، بایستی دوز مصرفی هفتگی خود را کاهش داده و مصرف روغن ماهی خود را افزایش دهید.

سطح بالای هماتوکریت در خون (بالای ۵۰) باعث افزایش ریسک ابتلا به انفارکتوس قلب (سکته) در مقایسه با کسی که سطح هماتوکریت ۴۰ دارد، تا دو برابر بیشتر می‌شود.

هشدار: در طول مصرف تستوسترون نمی‌توانید به فکر بچه‌دار شدن باشید. در دهه ۹۰ میلادی، سازمان بهداشت جهانی، در ۱۰ کشور، مطالعه‌ای را انجام داد که در طی آن از تستوسترون به عنوان دارویی برای کنترل جمعیت استفاده می‌شد.

نتایج این تحقیق، کاملاً امیدوارکننده بود. مردانی که در طی هفته، ۲۰۰ میلی‌گرم تستوسترون سیکلوپنتیل پروپیونات و هپتو آنات مصرف کرده بودند، در طول مصرف قادر به باروری نبودند.

آیا درمان جایگزینی تستوسترون، سبب افتادگی پستان و حمله قلبی می‌شود؟

این مورد فقط در عده‌ای از بدنسازها مشاهده شده است که مقادیر دریافتی آن‌ها هفته‌ای ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلی‌گرم است. البته ریزش مو، یک احتمال است اما اگر تا ۳۰ سالگی دچار ریزش موی زیادی نشده‌اید، احتمال دارد که از این به بعد هم دچار این مشکل نشوید.

در مورد حملات قلبی هم، همین که سطح پایین تستوسترون باشد، احتمال حمله قلبی را بالا می‌برد و نه سطح بالای آن!

لطفا متنی که قصد دارید به فارسی ترجمه شود را وارد کنید.

در گذشته، استفاده از تستوسترون به صورت گسترده ای رایج نبود، اما امروزه این کار در مراکز پزشکی انجام می شود. اما چرا به درمان جایگزینی تستوسترون (TRT) نیاز داریم؟

استفاده از تستوسترون برای برخی افراد به یک سرگرمی تبدیل شده است، اما مردانی هم هستند که در واقع با کمبود تستوسترون رنج می برند.

این افراد با علائمی مانند افسردگی، چاقی، کاهش عضلات و کمبود انرژی روبرو هستند. به‌طوری‌که، اگرچه تستوسترون یک هورمون موثر است، اما ادعای حل سریع تمامی این مشکلات با آن، یک دروغ بزرگ است. 🤨

علل کاهش سطح تستوسترون

در صورتی که با کاهش سطح تستوسترون مواجه هستید، به این معنی است که بخشی از بدن شما برای تولید این هورمون دچار مشکل شده است. بنابراین، هرچند مصرف تستوسترون می‌تواند این کمبود را جبران کند، اما مشکل اصلی را حل نمی‌کند.

در ادامه، به دلایل اصلی کمبود تستوسترون اشاره خواهم کرد:

• سطح کنترل نشده SHBG و آروماتاز

قبل از شروع مصرف تستوسترون، باید سطح آروماتاز و گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) را کنترل کنید.

اگر نتایج آزمایشگاه نشان دهد که سطح استروژن بیشتر از حد طبیعی است، این ممکن است نشانه بالا بودن سطح گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) و آروماتاز باشد.

بالا بودن سطح آروماتاز چه مشکلی را ایجاد می‌کند؟

آروماتاز یک آنزیم است که مسئول تبدیل تستوسترون به استروژن است. اگر سطح آروماتاز بالا باشد، بیشتر تستوسترون به استروژن تبدیل می‌شود. این می‌تواند به یک مشکل بزرگتر منجر شود.

این مسئله را باید با پزشک خود مطرح کنید، در غیر اینصورت ممکن است پول خود را در هدر داده باشید. 🤑

علاوه بر درمان جایگزینی تستوسترون، باید سعی کنید تا تولید آروماتاز کاهش یابد. سطح بالای آروماتاز زمانی رخ می‌دهد که سطح انسولین، زئونواستروژن‌ها (یک نوع استروژن) و سیتوکین‌های التهابی در بدن بالا باشد. منابع (یک) sciencedirect

بدون بیان جزئیات، سطح بالای این موارد، برای حفظ سلامتی مناسب، پیشنهاد نمی‌شود.

در ادامه، توصیه‌هایی برای کاهش سطح آروماتاز ارائه خواهم کرد، اما قبل از آن اجازه دهید در مورد گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) نیز صحبت کنم.

همانطور که پرخوری و سطح بالای انسولین، منجر به سطح بالای آروماتاز می‌شود، در مقابل، اگر به مدت طولانی مصرف کالری و سطح انسولین را کاهش دهید، سطح گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) نیز کاهش می‌یابد.    منابع(دو) ncbi

 بالا بودن سطح SHBG چه مشکلی را ایجاد می‌کند؟

SHBG یا گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی، یک پروتئین است که به تستوسترون متصل می‌شود و باعث کاهش فعالیت این هورمون می‌شود.

این بدان معنی است که عضله سازی و قدرت بدنی بهبود نمی‌یابد. همچنین، میل جنسی نیز کاهش می‌یابد. 😳

چگونه سطح SHBG و آروماتاز را نرمال نگه داریم؟

اگر بیش از حد غذا می‌خورید و رژیم غذایی مناسبی را رعایت نمی‌کنید، سطح آروماتاز به هم می‌خورد. همچنین، اگر کمتر از حد غذا می‌خورید، سطح گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) افزایش پیدا می‌کند.

برای جلوگیری از داشتن این مشکلات، این توصیه‌ها را در زندگی روزانه خود به کار بگیرید:

غذاهای سالم بخورید، اما پرخوری نکنید.

اجازه ندهید دوره حجم‌گیری به ضررتان تبدیل شود. (حقایق مهم و تکان دهنده در مورد حجم‌گیری)

با لاغر ماندن، می‌توانید سطح آروماتاز را کنترل کنید. برای هر کیلوگرم وزن بدن، روزانه ۱٫۶ تا ۲٫۱ گرم پروتئین مصرف کنید. قبل از تمرین حتماً کربوهیدرات مصرف کنید. در طول روزهای تمرینی، مقدار بیشتری کربوهیدرات مصرف کنید.

در روزهای استراحت، میزان مصرف کربوهیدرات را کاهش دهید

پس از پایان فاز حجم‌گیری بهتر است، وزن خود را افزایش ندهید. زیرا در فاز چربی‌سوزی، مصرف کمتر کالری دیگر باعث افزایش سطح گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) نخواهد شد.

توصیه می‌شود، هفته‌ای یک بار تمرینات اینتروال را انجام دهید. (برنامه تمرینی اینتروال برای چربی‌سوزی)

افزایش سطح التهاب باعث بالا رفتن سطح آروماتاز می‌شود

برای کنترل التهاب، تلاش کنید از امگا ۳ استفاده کنید.

مصرف غذا در ظروف پلاستیکی توصیه نمی‌شود

پلاستیک‌ها، حتی انواعی که فاقد ماده بیسفنول آ (BPA) هستند، باعث افزایش سطح استروژن در بدن می‌شوند. (منبع: ۴)

سعی کنید از مصرف گوشت‌های هورمونی و محصولاتی که در تولید آن‌ها از آفت‌کش استفاده شده، خودداری کنید.

این محصولات، حاوی ترکیبات شبه استروژن هستند که می‌توانند سطح آروماتاز را افزایش دهند.

از محصولات بهداشتی حاوی پارابن استفاده نکنید زیرا حاوی یک نوع استروژن هستند.

روزانه، می‌توانید از زینک، منیزیم و ویتامین D3 استفاده کنید

این مواد، سطح گلوبولین متصل شونده به هورمون‌های جنسی (SHBG) و آروماتاز را کنترل می‌کنند.

توصیه می‌شود از مکمل‌های حاوی رزوراترول استفاده کنید

رزوراترول باعث جلوگیری از شکل‌گیری آروماتاز می‌شود. رزوراترول در انگور قرمز وجود دارد، اما مقدار آن ناچیز است به همین دلیل به صورت مکمل مصرف می‌شود.

۲. از بین رفتن سلول‌های لایدیگ (Leydig)

آیا می‌دانید چرا بیضه‌های یک مرد در خارج از بدن او قرار دارد؟! 🤔

به نظر می‌رسد، بیرون از بدن جای امنی برای بیضه‌ها نیست! اما این امر یک دلیل دارد.

سلول‌های لایدیگ که درون بیضه‌ها قرار دارند، عامل تولید کننده تستوسترون هستند.

مسئله این است که این سلول‌ها در محیط گرما خوب کار نمی‌کنند. بنابراین در خارج از بدن قرار می‌گیرند تا نسبت به سایر بخش‌های بدن، دمای کمتری را تجربه کنند!

همچنین سلول‌های لایدیگ در برابر التهاب آسیب‌پذیر هستند و به دلیل التهاب، نمی‌توانند تستوسترون تولید کنند.

درمان جایگزینی تستوسترون می‌تواند به شما که سلول‌های لایدیگ‌تان مشکل دارد، کمک کند اما قبل از آن باید مشکل التهاب درون بدن را حل کنید

چگونه سلول‌های لایدیگ را سالم نگه داریم؟

مراقبت از دستگاه گوارش خود را فراموش نکنید.

اقدامات متنوعی را می‌توانید انجام دهید، اما به طور خلاصه: سعی کنید سبزیجات و میوه‌های بیشتری مصرف کنید.

استفاده از محافظ بیضه را توصیه می‌کنیم.

اگر ورزش پر برخوردی انجام می‌دهید، توصیه می‌شود از بیضه‌بند استفاده کنید.

۳. آسیب سری (ترومای سر)

وقتی در مورد تولید تستوسترون صحبت می‌کنیم، بسیاری به فکر منطقه زیر شکم می‌افتند!

اما بسیاری از فرآیندها در مغز اتفاق می‌افتد. همه چیز با تولید هورمون گنادوتروپین (GnRH) شروع می‌شود.

هورمون گنادوتروپین آزاد شده از مغز به سمت غده هیپوفیز قدامی حرکت می‌کند و باعث آزاد شدن هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH) می‌شود.

این هورمون‌ها هم با استفاده از جریان خون، وارد بیضه‌ها می‌شوند. هورمون LH سلول‌های لایدیگ را تحریک به تولید تستوسترون می‌کند و هورمون FSH نیز به تولید اسپرم کمک می‌کند.

بنابراین، سلامت مغز، بر تولید تستوسترون نیز تأثیرگذار است. آسیب تروماتیک مغز (TBI) می‌تواند تأثیر منفی بر روی محور هیپوتالاموس هیپوفیز گناد (HPGA) داشته باشد.

اثرات آسیب‌های مغزی، ممکن است دائمی باشد. این موضوع در بین نظامیانی که از این آسیب‌ها رنج می‌برند، باعث افزایش آمار خودکشی می‌شود؛ زیرا سطح پایین تستوسترون، عامل افزایش افسردگی است.

در صورت دچار آسیب مغزی شدن، توصیه می‌شود با پزشک متخصص مشورت کنید تا برای درمان آسیب، اقدامات لازم صورت بگیرد.

چگونه برای مقابله با ترومای سر اقدام کنیم؟

• حتماً باید با یک پزشک متخصص غدد درون ریز مشورت کنید که تجربه لازم در درمان کمبود هورمون ناشی از ترومای سر را دارد.
• برای بهبود وضعیت خود، از مکمل‌های حاوی امگا ۳ استفاده کنید.
• برای کاهش اثرات آسیب مغزی، از مکمل‌های حاوی نوروپروتکتانت بهره ببرید.

۴. اختلال عملکرد محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال (HPA)

توضیح عملکرد محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال (HPA) کمی پیچیده است و به نظرم صرفاً باعث افزایش طول متن و خستگی خواننده خواهد شد. 🤓

بنابراین، به همین اندازه مطمئن شوید که اختلال در عملکرد این محور، برای سطح تستوسترون بدن مفید نیست.

حالا خوب، باید چه کار کنیم؟