هایپرناترمیا به معنای برهمخوردن تعادل الکترولیتها که منجر به افزایش سطح سدیم خون میشود، استفاده میشود. عموماً هایپرناترمیا ناشی از کمبود نسبی آب آزاد در بدن ایجاد میشود و به همین دلیل اغلب با کمآبی مرتبط است. دریافت آب در بدن از طریق عرق، تنفس، ادرار و مدفوع صورت می‌گیرد. اگر مقدار آب دریافتی کمتر از مقدار آب از دست رفته باشد، سطح سدیم در سرم خون افزایش می‌یابد و هایپرناترمیا رخ می‌دهد. به‌طور نادر، هایپرناترمیا می‌تواند به علت دریافت نمک باشد، مانند غرق شدن در آب دریا.
هایپرناترمیا
هایپرناترمیا به طور معمول در افرادی اتفاق می‌افتد که شامل نوزادان، افرادی با مشکلات مغزی، افراد مسن یا افرادی که احتمالاً دارای مکانیسم تشنگی سالم هستند اما به دلایل مختلف قادر به تمایل و دریافت آب نیستند. در هایپرناترمیا، علایم بالینی مهمترین علامت‌ها هستند زیرا تأثیر قابل توجهی بر روی مغز دارد. بیقراری، ضعف، خواب‌آلودگی، گیجی، اختلال در وضعیت هوشیاری، تشنج و کما می‌توانند دیده شوند. افزایش فشار خون، تب ضعیف و پوست برافروخته، افزایش نبض و تنگی نفس نیز در صورت دریافت بیش از حد سدیم و خشکی غشاهای مخاطی ممکن است رخ دهد. در صورت کاهش حجم مایعات، کاهش حجم ادرار و کاهش فشار خون مشاهده میشود و باید تدابیر پرستاری و مراقبتی برای کنترل و ثبت دقیق نشانه‌های حیاتی، به ویژه فشار خون و نبض، میزان ورود و خروج مایعات و وزن مخصوص ادرار را انجام داد. ارزیابی بهداشت دهانی بیمار، بررسی پوست و غشاهای مخاطی برای علایم شکنندگی و عفونت، و بررسی تعرق در صورت بیقراری بیمار و احتمال تشنج، باید انجام شود و اقدامات مربوطه مانند کشیدن حفاظه‌های کنار تخت و قرار دادن وسایل ساکشن هوایی در دسترس قرار گیرد.
در کل، افزایش سطح سدیم به بیش از 158 mEq/L می‌تواند منجر به هایپرناترمیا شود. معمولاً محدوده طبیعی سدیم بین 135 تا 145 mEq/L است. بهترین روش برای درمان هایپرناترمیا، مدیریت صحیح دریافت و از دست دادن آب در بدن است. با این حال، اصلاح سریع هایپرناترمیا همچنین می‌تواند خطرناک باشد. کاهش سریع غلظت سدیم پلاسما می‌تواند منجر به ورود آب از خارج سلول به داخل سلول‌های مغز شده و باعث ورم یا آسیب مغزی شود و علائم اعصابی و مغزی را ایجاد کند. تهیه کننده: روح‌الله حق‌شناس (دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزش دانشگاه تهران)
نظرات کاربران