شلیل یکی از بهترین و سالم‌ترین میوه‌های تابستانی است که دارای خانواده هلو است. این میوه حاوی ویتامین‌ها و ریزمغذی‌های ضروری برای بدن می‌باشد و خواص شگفت‌آور و بسیار گسترده‌ای دارد که در این مقاله به تمامی آنها پرداخته خواهد شد. همچنین، مصرف شلیل به همراه رژیم غذایی سالم و اصولی، برای لاغری بسیار عالی و مفید است.
علاوه بر این، شلیل با داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی، از ابتلاء به بعضی بیماری‌ها جلوگیری میکند. در این مقاله، با ارزش غذایی شلیل، خواص این میوه ارزشمند، عوارض آن و مکانیسم کاهش وزن با استفاده از این میوه آشنا خواهید شد.
ارزش غذایی شلیل به شرح زیر است
شلیل ترکیبی از ویژگیهای هلو و آلو است و در اینکه قند بیشتری نسبت به هلو دارد، اما آب و فیبر بیشتری نیز دارد. این خاصیت باعث میشود شلیل به عنوان یک میوه مناسب برای لاغری مورد توجه قرار گیرد. شلیل میوهای با طعمی لذیذ و بافتی ترد است که در فصل بهار و تابستان در بازار یافت میشود و فواید زیادی برای سلامتی دارد. همچنین، این میوه تابستانی دارای کالری بسیار کمی است که در حدود ۶۴ کالری در هر ۱۰۰ گرم شلیل است.
ارزش غذایی شلیل عبارت است از: حدود ۸۵ درصد آب، ۱۰ گرم کربوهیدرات که همگی از قندها هستند، ۱ گرم پروتئین، مقدار اندکی چربی و ۱ گرم فیبر.
شلیل و هلو تقریباً در ترکیب ژنتیکی و خصوصیات تغذیه‌ای به یکدیگر شباهت دارند. اما تفاوت واضح آنها در پوست، عطر و طعم است. پوست هلو با پرز پوشیده شده در حالی که شلیل دارای پوستی نازک و صاف است و گوشت شلیل سفت‌تر و طعم شیرین‌تری دارد. مصرف شلیل برای لاغری مناسب است زیرا در کنار کم‌کالری بودن، حاوی فیبر بالا و منبع خوبی از ویتامین A، ویتامین C و پتاسیم است.
این مواد مغذی به بدن در بهبود متابولیسم، هضم و سلامت قلب کمک می‌کنند. یک شلیل متوسط با وزن ۱۴۲ گرم، ارزش تغذیه‌ای زیر را دارد:
کالری: ۶۲
چربی: ۰.۵ گرم
سدیم: ۰ میلی‌گرم
کربوهیدرات: ۱۵ گرم
فیبر: ۲.۴ گرم
شکر: ۱۱ گرم
پروتئین: ۱.۵ گرم
کربوهیدرات موجود در شلیل برای لاغری مناسب است
یک شلیل متوسط حاوی ۱۵ گرم کربوهیدرات است که برای اکثر رژیم‌های کم کربوهیدرات مناسب است. بیشتر کربوهیدرات‌های این میوه خوش‌عطر از کربوهیدرات‌های ساده (یعنی شکر) تشکیل شده‌اند. بیش از یک سوم قندهای ساده این میوه توسط فروکتوز تشکیل شده است و بقیه از گلوکز و ساکارز تشکیل شده است.
در مقابل کربوهیدرات‌های پیچیده که به تدریج به قندهای ساده تجزیه می‌شوند، کربوهیدرات‌های ساده به سرعت سوخته می‌شوند و می‌توانند بر قند خون تأثیر بگذارند. با وجود محتوای قند، شلیل دارای شاخص گلیسمی (GI) نسبتاً متوسطی برابر با 43 است.
چربی موجود در شلیل برای لاغری بسیار مناسب است. این میوه کم‌چربی است و در هر وعده کمتر از ۲/۱ گرم چربی دارد و همچنین کلسترول ندارد. چربی موجود در شلیل شامل چربی‌های تک و چندگانه غیراشباع است که برای قلب بسیار مفید هستند.
از نظر پروتئین، شلیل به تنهایی به عنوان منبع خوبی برای دریافت پروتئین محسوب نمی‌شود، زیرا در هر وعده فقط ۱.۵ گرم پروتئین دارد. اما با این حال، شلیل همچنان یک میوه مفید برای رژیم‌های لاغری است.
این میوه آسمانی مقدار متوسطی از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری را داراست. به عنوان مثال، ویتامین A، ویتامین C و ویتامین B3 (نیاسین) در شلیل وجود دارند. همچنین، مقدار قابل توجهی از آنتی‌اکسیدان‌های بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A) و تریپتوفان (پیش ساز نیاسین) نیز در آن یافت میشود. ویتامین A و ویتامین C هر دو آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند و در حفظ سلامتی مو، ناخن، دندان، چشم و استخوان‌ها نقش دارند.
در مورد مواد معدنی، شلیل از پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم و آهن به میزان قابل توجهی بهره می‌برد. محتوای بالای پتاسیم در شلیل به تنظیم متابولیسم پایه بدن کمک میکند و در کاهش وزن نیز مؤثر است. همچنین، پتاسیم در کنترل احتباس مایعات در بدن نقش دارد. مقدار بالای فیبر موجود در شلیل همچنین به پاکسازی بدن از سموم کمک میکند.
خواص شلیل شامل خواصی است که به پیشگیری از سرطان کمک میکند
یک مطالعه در تگزاس نشان داد که عصاره شلیل سلولهای سرطانی را تحریک به خودکشی میکند. میوههایی که رنگ قرمز بیشتری دارند، دارای بیشترین خاصیت مبارزه با سرطان هستند. مصرف حداقل ۲ وعده شلیل یا هلو در هفته می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان یائسه کاهش دهد و همچنین با کاهش خطر تومور مرتبط است. مواد موجود در شلیل، مانند کورستین و اسید کلروژنیک، می‌توانند از تکثیر سلولهای سرطانی جلوگیری کنند و به عنوان یک منبع عالی آنتی‌اکسیدان، می‌تواند در پیشگیری از سرطان مؤثر باشد.
شلیل همچنین می‌تواند به اتصال اسید صفراوی و دفع سموم بالقوه سرطان‌زا از بدن کمک کند. این میوه ممکن است در پیشگیری از سرطان پروستات نیز مؤثر باشد و نوع گوشت سفید آن حاوی کاتچین است که در مبارزه با سرطان موثر است. مصرف زیاد شلیل همچنین با کاهش خطر ابتلا به سرطان سر و گردن همراه است.
خاصیت ضددیابتی شلیل به دلیل حاوی ترکیبات فعال زیستی است که به پیشگیری از دیابت مرتبط با چاقی کمک میکند. ترکیبات فنلی موجود در این میوه خواص ضددیابتی دارند و میزان قند خون را به آرامی افزایش می‌دهند. علاوه بر این، این ترکیبات فنولی نه تنها به مبارزه با دیابت کمک می‌کنند، بلکه با کاهش اکسیداسیون کلسترول بد، از بیماری‌های قلبی نیز پیشگیری می‌کنند.
باید توجه داشت که وجود یک برنامه غذایی قطعی برای مبارزه با دیابت وجود ندارد و کربوهیدرات‌ها نیز به تنهایی دشمن دیابتی‌ها نیستند. اما مهم است که کربوهیدرات‌های باکیفیت پایین یا کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده مثل غذاهای فرآوری‌شده و غیره کاهش یابند.
از طرفی، کربوهیدرات‌های سالم همواره ضروری هستند و شلیل حاوی کربوهیدرات‌های سالم است. علاوه بر این، شلیل می‌تواند به مبارزه با سندرم متابولیک کمک کند که یکی از مشکلاتی است که افراد دیابتی اغلب با آن مواجه می‌شوند.
با این حال، برخی منابع معتبر هم شلیل را به عنوان یک ماده غذایی با مقدار قند بالا توصیف کرده و برای بیماران دیابتی مضر می‌دانند. بنابراین، به بیماران دیابتی توصیه میشود قبل از اضافه کردن این میوه به رژیم غذایی خود با پزشک خود مشورت کنند.
خواص شلیل
نقش شلیل در بهبود سلامت دستگاه گوارش و کاهش سطح کلسترول:
شلیل دارای خواصی است که می‌تواند بهبود سلامت دستگاه گوارش را تسهیل کند. بر اساس گزارش یک دانشگاه در ایالت میشیگان، فیبر موجود در شلیل می‌تواند بهبود سلامت گوارش و کاهش مشکلات یبوست را فراهم کند. همچنین، فیبر موجود در این میوه می‌تواند رشد باکتری‌های مفید در روده را تحریک کند.
شلیل دارای خاصیت پری‌بیوتیک است که به عنوان منبع غذایی برای میکروب‌های مفید روده عمل میکند و به حرکات منظم روده کمک میکند. علاوه بر این، شلیل به درمان ناراحتی معده و سندرم روده تحریک‌پذیر نیز کمک میکند. سندرم روده تحریک‌پذیر یک اختلال روده‌ای است که می‌تواند علایمی مانند نفخ و ناراحتی روده را ایجاد کند.
همچنین، فیبر محلول موجود در شلیل می‌تواند به کاهش سطح کلسترول کمک کند. بنابراین، شلیل یک میوه عالی برای لاغری در منطقه شکم و پهلو است. یک شلیل متوسط حاوی حدود ۲.۲ گرم فیبر است. بر اساس یک گزارش، مصرف روزانه ۵ تا ۱۰ گرم فیبر محلول می‌تواند سطح کلسترول بد را تا ۵ درصد کاهش دهد. بنابراین، مصرف این میوه خوشمزه در وعده صبحانه یا عصرانه می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه برای افرادی باشد که می‌خواهند سطح چربی خون را کاهش دهند.
شلیل، با ترکیبات فنولی و فلاونوئیدهای موجود در آن، خواص آنتی‌اکسیدانی قوی دارد. این خواص آنتی‌اکسیدانی به مقابله با آسیب‌های اکسیداتیو و افزایش طول عمر کمک می‌کنند. مصرف شلیل، بهبود ترمیم آسیب DNA را نیز تسهیل میکند. مطالعات روی مگس‌ها نشان داده است که شلیل می‌تواند اثرات نامطلوب رژیم غذایی پرچرب را کاهش داده و حتی بر طول عمر این حشرات موثر باشد.
مشاهدات مشابه در انسان نیز ممکن است صدق کنند. همچنین، یک مطالعه روی مگس‌های ماده نشان داده است که مصرف شلیل می‌تواند تولید مثل در این حشرات را افزایش داده و پیری باروری را به تاخیر بیندازد. شلیل دارای میزان بالایی از ویتامین A، ویتامین C و پتاسیم است که آن را به یک انتخاب عالی، به ویژه برای کودکان تبدیل میکند. میوه‌های دیگری مانند آلو، گیلاس، هلو و زردآلو نیز به دلیل محتوای آنتی‌اکسیدانی بالا، بهترین گزینه‌ها برای افزایش آن در رژیم غذایی هستند.
در ضمن، شلیل به بهبود سلامت قلب کمک میکند و فشار خون را کاهش می‌دهد. ویتامین C موجود در این میوه نیز به حفظ سلامت قلب کمک میکند. همچنین، فیبر موجود در شلیل مفید برای سلامت عروق و قلب است. شلیل سفید نیز با تنظیم سطح کلسترول خون در سلامت قلب نقش دارد.
شلیل نقش مهمی در بهبود ایمنی و مبارزه با عفونت دارد. یکی از فواید برجسته شلیل، حاوی ویتامین C بودن است که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. ویتامین C در ترمیم و بازسازی ویتامین E نیز کمک میکند که یک ماده مغذی دیگر است که به مبارزه با رادیکال‌های آزاد و تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. همچنین، کاروتنوئیدها موجود در شلیل به تقویت عملکرد ایمنی در بدن کمک می‌کنند. ویتامین A موجود در شلیل نیز می‌تواند در مبارزه با عفونت‌ها، تقویت دیواره‌های سلولی و حفاظت از غشاهای مخاطی در برابر باکتری‌های مضر مفید باشد.
همچنین، شلیل بهبود سلامت پوست را نیز تسهیل میکند. ویتامین C فراوان در شلیل می‌تواند از آسیب پوست ناشی از اشعه ماوراء بنفش جلوگیری کند. این ویتامین همچنین در سنتز کلاژن که برای یکپارچگی و سلامت پوست ضروری است، نقش دارد. کلاژن پروتئینی است که بافت همبند را در بدن تقویت میکند و نقش مهمی در حفظ سلامت پوست، استخوان‌ها، تاندون‌ها، رباط‌ها، غضروف‌ها و رگ‌های خونی دارد.
ویتامین C همچنین می‌تواند در بهبود زخم‌ها، التیام پوست خشک و درمان هایپرپیگمانتاسیون و التهاب پوست مفید باشد. همچنین، از آن به عنوان یک عامل پیشگیری از سرطان پوست نیز استفاده میشود. مطالعات نشان داده است که ویتامین C می‌تواند چین و چروک را بهبود بخشد و بافت‌های سالم را تحریک کند. زیرا بدن انسان قادر به تولید ویتامین C نیست، مصرف منابع غذایی سالم مانند شلیل بسیار مهم است.
شلیل نقش مهمی در بهبود سلامت و لاغری سلولی دارد. ویتامین A موجود در شلیل بهبود ارتباط سلولی را تسهیل میکند و رشد سلولی را تقویت میکند. کمبود این ویتامین در مادران باردار می‌تواند رشد و تکامل نوزادان را محدود کند. همچنین، ویتامین A به سلولهای T روده کمک میکند تا به مناطق مورد نیاز برای ترمیم بافت حرکت کنند و در رشد گلبول‌های سفید نقش دارد. در مجموع، ویتامین A ویتامین C موجود در شلیل می‌توانند بر رشد سلولی تأثیر بگذارند.
همچنین، شلیل نقش مهمی در بهبود سلامت چشم دارد. این میوه حاوی لوتئین و زآگزانتین است که کاروتنوئیدهای موجود در شبکیه را تشکیل می‌دهند. مصرف شلیل می‌تواند تراکم رنگدانه در ماکولای چشم را بهبود بخشد و از آسیب دیدگی ناشی از رادیکال‌های آزاد در چشم محافظت کند. همچنین، بتاکاروتن موجود در شلیل می‌تواند به سلامت چشم کمک کرده و از دژنراسیون ماکولا جلوگیری کند. مصرف لوتئین و زآگزانتین بیشتر می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید و دژنراسیون ماکولا را در افراد مسن کاهش دهد. همچنین، این مواد می‌توانند در پیشگیری از بیماری چشمی رتینیت پیگمانتوزا و مشکلات بینایی مرتبط با نور کم و خیرگی موثر باشند. آنها همچنین قابلیت فیلترکردن نور آبی را دارند.
شلیل نقش مهمی در بهبود سلامت و لاغری سلولی دارد. این میوه حاوی ویتامین A و C است که بر رشد سلولی تأثیر مثبت دارند. ویتامین A بهبود ارتباط سلولی را فراهم میکند و رشد سلولی را تقویت میکند، در حالی که ویتامین C به بهبود جذب آهن در بدن کمک میکند و از کم‌خونی جلوگیری میکند. مصرف میوه و سبزی‌های تازه، به ویژه شلیل، برای بهبود جذب آهن مفید است.
همچنین، شلیل نقش مهمی در بهبود سلامت چشم دارد. لوتئین و زآگزانتین موجود در شلیل می‌توانند از آسیب دیدگی ناشی از رادیکال‌های آزاد در چشم محافظت کرده و بر روی سلامت چشم اثر مثبتی داشته باشند. همچنین، مصرف شلیل می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا موثر باشد.
شلیل با داشتن مواد طبیعی خاص، به لاغری و کاهش وزن کمک میکند. این میوه قدرتی دوگانه دارد؛ به یک سو، با التهاب مبارزه میکند و به دیگر سو، به کاهش چاقی کمک میکند. همچنین، می‌تواند از سندرم متابولیک، که منجر به افزایش وزن میشود، جلوگیری کند. فیبر موجود در شلیل به صورت محلول در روده‌ها عمل میکند و با تبدیل آب به یک ماده ژل‌مانند، جذب کلسترول و چربی در خون را مهار میکند.
این عمل باعث کاهش وزن سالم و کاهش کلسترول بد در بدن میشود. فیبر محلول تأثیرات قدرتمندی در سلامتی دارد و در کاهش وزن نقش مهمی ایفا میکند. در مقابل، مکمل‌های فیبر رژیمی که ادعا می‌کنند به لاغری کمک می‌کنند، به اندازه کافی مؤثر نیستند. بنابراین، فیبر محلول طبیعی موجود در شلیل بهترین گزینه است. طبق یک مطالعه، فیبر شلیل به قدری مؤثر است که افرادی که فقط این میوه را به رژیم غذایی خود اضافه کردند، توانستند وزن خود را به اندازه افرادی که از یک برنامه غذایی سالم و کم چربی استفاده می‌کردند، کاهش دهند.
عوارض مصرف شلیل چیست؟
مصرف شلیل، معمولاً عوارض جدی ندارد، اما برخی نکات در نظر گرفتن لازم است. به دلیل داشتن پوست نازک، شلیل به سرعت می‌تواند به آفت‌کش‌ها آلوده شود. بنابراین، زنان باردار بهتر است از نوع ارگانیک شلیل استفاده کنند تا از اثرات منفی این میوه جلوگیری شود. به طور کلی، شلیل کمترین حساسیت و آلرژی را ایجاد میکند. با این حال، بعضی افراد ممکن است پس از مصرف شلیل واکنش‌هایی را تجربه کنند که به نام سندرم آلرژی دهانی (OAS) معروف است.
این واکنش به دلیل اشتباه سیستم ایمنی بدن در تشخیص غذاها و گرده‌های درختان یا علفها رخ می‌دهد و می‌تواند به آلرژی واقعی منجر شود. گرده‌های درخت غان و گرده چمن معمولاً در فصل ثمردهی شلیل وجود دارند. با این حال، علائم سندرم آلرژی دهانی نسبت به آلرژی واقعی کمتر هستند، اگرچه این قاعده همیشگی نیست.
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
احساس خارش یا سوزش در دهان و گلو
تورم لب‌ها یا کاهش حساسیت در آنها
تورم پلک‌ها و صورت
احساس خراشیدگی و تورم در گلو
آبریزش یا سرفه در بینی
استفراغ
اسهال
نفخ
درد معده
یبوست
از آنجایی که علائم معمولاً پس از مدت کوتاهی کاهش می‌یابند، در اکثر موارد نیازی به درمان نیست. با این حال، در صورت ادامه یا تشدید علائم، بهتر است به پزشک مراجعه شود. در موارد نادر، واکنش آلرژیک خطرناک و ممکن است زندگی‌تها را تهدید کننده به نام آنافیلاکسی وجود داشته باشد، که به طور معمول در افراد مسن با سابقه طولانی آلرژی به این میوه رخ می‌دهد.
با این حال، پختن شلیل می‌تواند باعث تجزیه پروتئین‌هایی شود که سیستم ایمنی به آنها واکنش نشان می‌دهد و از علائم سندرم آلرژی دهانی جلوگیری کند. سندرم آلرژی دهانی معمولاً در کودکان بزرگتر، نوجوانان و جوانانی که قبلاً مشکلی در مصرف این میوه نداشته‌اند، تأثیر می‌گذارد. با این حال، این بیماری تنها پس از ایجاد رینیت آلرژیک چند ساله (تب یونجه) ظاهر میشود.
همچنین، تداخل دارویی شناخته شده‌ای برای شلیل وجود ندارد. با این حال، افرادی که رژیم غذایی با محدودیت پتاسیم دنبال می‌کنند، به ویژه افرادی که آلداکتون (اسپیرونولاکتون) مصرف می‌کنند، ممکن است نیاز به اجتناب از مصرف شلیل داشته باشند. رژیم‌های غذایی با محدودیت پتاسیم معمولاً برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (CKD) توصیه میشود.
مصرف شلیل برای چه کسانی توصیه نمی‌شود؟
مصرف شلیل برای افرادی که سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) دارند، توصیه نمی‌شود. در صورتی که فرد برای اولین بار متوجه شود که به اختلال عملکردی روده مبتلا است، بهتر است از خوردن شلیل خودداری کند. یک گروه دیگر از افراد که باید از شلیل دوری کنند، افرادی هستند که حساسیتی نسبت به میوه‌های هسته‌دار دارند.
علائم شدیدتر آلرژی به این میوه، شامل سرفه، بثورات پوستی و استفراغ است. شلیل‌ها دارای ویتامین‌ها و مواد معدنی زیادی هستند که برای زنان باردار و همچنین جنین ضروری هستند. با این حال، زنان باردار باید از مصرف شلیلی که ممکن است با آفت‌کش رشد کرده باشد، خودداری کنند.
مصرف شلیل برای لاغری به دلیل فیبر بالا، تأثیرات کاهش کلسترول و آنتی‌اکسیدان‌های مفید بسیار مناسب است. این میوه ارزش غذایی خوبی دارد و در بهبود دیابت، برخی از انواع سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن، حفظ سلامت پوست و روده نقش دارد. عوارض احتمالی ناشی از مصرف این میوه معمولاً به آلرژی‌های سبک و محدود شدن نفخ مربوط میشود.
نظرات کاربران