مولتی ویتامین ها، مکمل هایی هستند که در آزمایشگاه ها با منشا طبیعی یا شیمیایی تولید می شوند و شامل انواع مختلف ویتامین ها و مواد معدنی هستند. این محصولات توسط شرکت های مختلف با فرم های گوناگونی مانند قرص، کپسول، سافت ژل، شربت، پودر و حتی آدامس تولید می شوند.
مکمل مولتی ویتامین، رایج ترین مکمل مصرفی در سراسر جهان است.
ترکیب مولتی ویتامین چیست؟
برای حفظ سلامتی بدن، حداقل ۱۶ ماده معدنی و ۵۳ نوع ویتامین ضروری است. این مواد مغذی برای شرکت در واکنش های آنزیمی بدن، عملکرد هورمون ها، مولکول های سیگنالیک و عناصر ساختاری، بسیار حیاتی هستند. برای تولید مثل، حفظ سلامت و تعادل بدن، رشد و تنظیم فرآیندهای بدن انسان نیاز به این مواد مغذی دارد. ترکیب مولتی ویتامین، حاوی این مواد مغذی است که به بدن کمک می کند تا نیازهای مغذی خود را تامین کند.
برای مصرف ترکیب مولتی ویتامین، بهتر است دستورالعمل های موجود روی بسته بندی را دقیقاً رعایت کرده و به دستور پزشک یا متخصص تغذیه عمل کنید.
معمولاً ترکیب مولتی ویتامین به صورت قرص، کپسول، سافت‌ژل، شربت و یا پودر موجود است. برای مصرف، تعداد و زمان مصرف را به دقت باید مشخص کرد. علاوه بر این، برای بهبود جذب مواد مغذی، بهتر است ترکیب مولتی ویتامین را همراه با غذا مصرف کنید.
همچنین، برای اطمینان از اینکه مصرف ترکیب مولتی ویتامین با وضعیت سلامتی شما سازگاری دارد، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید. به علاوه، باید به یاد داشته باشید که ترکیب مولتی ویتامین فقط به عنوان مکمل غذایی مصرف می‌شود و نباید به جای غذا استفاده شود.
کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند باعث مشکلات و بیماری‌های مختلف در بدن شود. بنابراین، بهتر است از طریق تغذیه طبیعی از این مواد مغذی بهره‌مند شویم. در صورت نیاز، می‌توان با استفاده از مکمل‌های مولتی ویتامین کمبودهای بدن را جبران کرد.
ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن به انجام کارهای مختلف کمک می‌کنند. برای انجام وظایف خود به خوبی، بدن به آنزیم‌های مناسب نیاز دارد. این آنزیم‌ها توسط ویتامین‌ها و مواد معدنی فعال می‌شوند. برای فعالیت برخی آنزیم‌ها به ویتامین‌های خاص نیاز داریم. به عنوان مثال، برای ارسال تکانه‌های عصبی به نوک انگشتانمان نیازمند فعالیت یک آنزیم هستیم که برای فعال شدن نیاز به ویتامین B6 دارد. اگر کمبود ویتامین B6 داشته باشیم، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که نوک انگشتانمان دچار حالت گز گز شود.
چه کسانی باید مولتی ویتامین مصرف کنند؟
اطلاعات و مطالعات نشان نمی‌دهد که همه ما به مصرف مولتی ویتامین نیاز داریم؛ اما در برخی گروه‌ها، مصرف مولتی ویتامین برای آنها مناسب و حتی ضروری است؛ مانند افراد مسن، گیاه‌خواران، خانم‌های باردار و شیرده، افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، افرادی که رژیم غذایی کم کالری رعایت می‌کنند، افرادی که اشتهای کمتری به غذا خوردن دارند و افرادی که کارهای فیزیکی و یا ذهنی سنگین انجام می‌دهند.
نشانه‌های کمبود ویتامین در بدن انسان کدامند؟
در بسیاری از موارد، ممکن است کمبود ویتامین در بدنمان علائم خاصی به دنبال نداشته باشد؛ اما در دراز مدت، این کمبود حتما باعث مشکلاتی خواهد شد.
علائم کمبود ویتامین‌ها در بدن:
- ویتامین A: مشکل بینایی، شب‌کوری، کاهش عملکرد سیستم ایمنی
- ویتامین B: کمبود انرژی، افسردگی، بدخلقی، خشکی پوست، ریزش مو
- ویتامین C: ضعف عضلانی، درد عضلانی، کبود شدن آسان و بی‌دلیل پوست و در موارد حادتر خونریزی لثه
- ویتامین D: ضعیف شدن ساختار استخوان‌ها و مفاصل، گرفتگی‌های عضلانی
- ویتامین E: کم‌خونی، کمبود انرژی، آسیب رسیدن به سلول‌های عصبی
علائم کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها تنها یک هشدار برای آگاهی از شرایط بدن هستند. فقط با آزمایش دقیق می‌توان به این کمبودها پی برد.
علائم کمبود مواد معدنی در بدن:
- پتاسیم: گرفتگی عضلات، در موارد حاد آریتمی قلبی
- کلسیم: گرفتگی عضلات، بی‌قراری، پریدن چشم، ضعف استخوان‌ها در دراز مدت
- آهن: کم‌خونی، ریزش مو، بوی بد دهان
- سدیم: ضعف و بی‌حالی، گرفتگی عضلات، در موارد حادتر گیجی منتهی به کما
- منیزیم: خستگی، ضعف، فشار خون بالا، تشنج، کم‌خوابی، کاهش اشتها، حالت تهوع، تغییرات شخصیتی و…
- روی: ریزش مو، کاهش بدون دلیل وزن، چشایی عجیب، احساس بی‌حالی و…
تغذیه مناسب می‌تواند از کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها جلوگیری کند. برای این منظور، باید یک رژیم غذایی متنوع و به‌منظور تأمین تمامی نیازهای بدن، شامل میوه‌ها، سبزیجات، محصولات غذایی غنی از پروتئین، مواد دانه‌ای، محصولات لبنی، ماهی و سایر منابع غذایی مفید مصرف کنید.
در صورتی که با مشاور یا پزشک خود درباره نیازهای مواد مغذی خود مشورت کنید، می‌توانید رژیم غذایی مناسبی را برای خود طراحی کنید و از کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها جلوگیری کنید. همچنین، می‌توانید با مصرف مکمل‌های معدنی و ویتامینی، تأمین نیازهای بدن خود را تکمیل کنید، اما باید به دلیل این که مصرف بیش از حد می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد، قبل از مصرف مکمل‌ها به پزشک یا متخصص تغذیه‌ای مراجعه کنید.
آیا کودکان هم می‌توانند از مولتی ویتامین استفاده کنند؟
بله،
البته بهتر است کودکان یک برنامه غذایی سالم، کامل و متنوع داشته باشند. آنها باید حتماً از انواع میوه، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین و چربی سالم استفاده کنند. با این حال، در صورتی که می‌خواهیم اطمینان حاصل کنیم که کودکمان تمامی مواد مغذی مورد نیاز بدنش را دریافت می‌کند، می‌توانیم یک مولتی ویتامین مناسب برای گروه سنی او تهیه کنیم تا برای پوشش دادن به فضاهای خالی برنامه غذایی کودکمان، استفاده کنیم.
آیا مصرف مولتی ویتامین بی‌خطر است؟
مصرف مکمل‌های ویتامینی برای سالیان بسیار طولانی توصیه شده است. این مکمل‌ها برای گروه‌هایی از افراد که پیش‌تر اشاره شده، ضروری هستند. همچنین در افراد با شرایط عادی در تمامی این سال‌ها هیچ گونه آثار جانبی مشاهده نشده است. با این حال، در هنگام خرید مولتی ویتامین باید دقت کنیم که کدام یک از آنها مناسب شرایط و سن و سال ما است. همچنین باید در انتخاب کمپانی تولیدکننده و برچسب‌های اطلاعات تغذیه‌ای توجه داشت، زیرا در برخی از مکمل‌های مولتی ویتامین مواد سمی مانند سرب و جیوه وجود دارد.
چگونه مکمل مولتی ویتامین مناسب برای بدن و شرایط خودمان را انتخاب کنیم؟
با توجه به نوع فعالیت و نوع مواد غذایی که مصرف می‌کنیم، باید نوع مولتی ویتامین مناسب را برای خودمان انتخاب کنیم. بیشتر افراد در دریافت مقادیر کافی ویتامین‌های گروه B، منیزیم، کلسیم، ویتامین D و روی (zinc) مشکل دارند. با توجه به همه این تفاسیر، بهترین راه برای انتخاب یک مکمل ویتامینی مناسب، انجام آزمایشات پزشکی از طریق خون و مشاوره گرفتن از یک پزشک یا یک مربی با علم و تجربه است.
نتیجه‌گیری:
مصرف مولتی ویتامین برای افرادی که فعالیت شدید و یا طولانی‌مدت فیزیکی دارند و یا به دلایل مختلف تغذیه مناسبی ندارند، بسیار مفید و کمک‌کننده است. با این حال، برای افرادی که فعالیت بدنی کم و تغذیه مناسبی دارند و از تمامی گروه‌های مواد غذایی به اندازه کافی استفاده می‌کنند، ضرورتی ندارد.
نظرات کاربران